BILIM

Gyzykly maglumat: algebrada näme üçin näbellilik «x» bilen belgilenilýär

Dünýä metbugatynda berilýän maglumatlara görä, bu belgi IX asyrda Horezmde ýaşan meşhur alym Muhammet al-Horezmi bilen baglydyr. Has takygy, bu näbellilik belgisi onuň «al-jebr» işinden gelip çykyp, deňlemeleriň çözüwine ýardam berýär.

Ýöne häzirki «x»-li deňlemeler alymyň öz ýaşan döwründe bolmandyr. Onuň ornuny käbir sözler tutupdyr. Mysal üçin näbellilik türkmen dilinde «zat» diýen manyny berýän «şeý» sözi bilen aňladylypdyr. Oňa görä «üç zat 15-i» hasyl edýän bolsa, «her zadyň 5-e deňdigi» ýüze çykarylypdyr.

XII asyrda al-Horezminiň «Al-Jabr wal mukobala» atly meşhur kitaby Ispaniýa çenli baryp ýetýär we ol ýerde näbellilik «xei» görnüşinde alynýar. Çünki ispan dilinde «ş» sesi «x» bilen aňladylýar. Wagtyň geçmegi bilen deňlemelerde bu sözüň diňe başky harpy ― x galypdyr.

 

Ançelotti täzeden “Reala” dolandy

 

 

Ýene-de okaň

Türkmenistanyň lukmançylyk uniwersiteti Aziýa uniwersitetleriniň assosiýasiýasyna agzalyga kabul edildi

Türkmenistanyň ýokary okuw mekdepleri daşary ýurtly hyzmatdaşlary bilen ähtnamalara gol çekdiler

Ata Watan Eserleri

Russiýanyň uniwersitetleri Aşgabatdaky sergä gatnaşýar

Himiýa boýunça Nobel baýragyny gazananlar belli boldy

Ata Watan Eserleri

Türkiýeden 90 uniwersitet abraýly ýokary okuw mekdepleriniň sanawyna girdi

Ata Watan Eserleri

Dünýäniň abraýly ýokary okuw mekdepleri-2025: Türkmenistandan 13 habarçy agza