SIZDEN GELENLER

Kengurunyň ýaşaýyş durmuşy

Kenguru bökmek bilen hereket edýän ýeke-täk iri süýdemdirijidir. Haýwanlar beýikligi 3 metre golaý bökmegi başarýarlar, bökmegiň uzynlygy bolsa 10 metre ýetip bilýär. Gowy ösen arka aýaklary we 20 oňurgalydan ybarat uzyn we güýçli guýruk, ýerden gaçmaga kömek edýär. Sagatda takmynan 50 km tizlik bilen ägirt uly böküşler bilen hereket edýärler, güýçli arka aýaklary bilen ýerden süýşýärler, guýruk bolsa deňagramlylyk saklamaga kömek edýär.

Tebigy şertlerde kenguruň ömri ululygyna baglydyr. Uly görnüşleriň wekilleri 12-14 ýyla çenli ýaşap bilerler, ownuk görnüşler has az ýaşaýarlar: ortaça ýaşy 5-6 ýaş.

Häzirki wagtda ýaşaýyş mekany Tasmaniýa we Täze Gwineýa adalaryna-da baryp ýetýär. Kengru Bismark arhipelagynda-da duş gelýär. Kenguruň tebigy mekany, yssy günlerde gaçybatalga berýän uzyn otly, gyrymsy we seýrek agaçly düzlüklerdir.

Kenguru maşgalasynda gaýaly sebitlerde ýaşaýşa uýgunlaşan 15 töweregi görnüş bar. Daş diwarlary (ýa-da daş kenguru) ululygy we sütükli gara reňkler. Gündizleri gowaklarda we çukurlarda oturýarlar, agşam bolsa azyk gözlemek üçin jülgelere düşýärler.

Haýwanlar agşam nahar gözlemäge çykýarlar. Kenguru günde bir gezek iýýär. Iýmit ösümlik iýmitini öz içine alýar, seýrek ýagdaýlarda guş ýumurtgalarynda iýip bilerler.

Olardan gaty dürli-dürli bolup, şireli soganlyklar we kökler, ýapraklar, miweler, tohumlar, otlar, kömelekleri hem-de kenguru, beýleki haýwanlaryň ýok ösümliklerini iýmäge ukyply.

Gurak sebitlerde ýaşaýan sürüler iýmitden az mukdarda alyp, uzak wagtlap suwsyz gidip bilýärler. Uzak wagtlap guraklyk bolan ýagdaýynda haýwanlar guýy gazýarlar.

Kenguru ýabany ýerde köpeltmek pasyllar bilen düýbünden baglanyşykly däl. Olar her ýyl 10-12 ýaşa çenli çaga dogurýarlar, kämillik ýaşyna ýetmegiň wagty görnüşlere baglydyr: has uly haýwanlarda kämillik 2 ýaşynda, kiçi kenguru – 9-10 aýda bolýar. Howpy duýýan Kenguru penjeleri we guýrugy bilen ýere kakyp başlaýar we şeýlelik bilen duýduryş berýär.

Hereket edende, kenguru bökýär we iki penjesi bilen çalt hereket edýär. Gury ýerde haýwan yzky ellerini başga bir ýere süýşürip bilmeýär, ýöne suwda ýüzýän kenguruň penjeleri dürli ýollar bilen hereket edip biler.

Gapurow Hydyr,

S.A.Nyýazow adyndaky TOHU-nyň talyby

 

 

Ýyladyşhana hojalyklary boýunça seminar

 

 

Ýene-de okaň

Nebitgaz pudagy – geljegi uly senagat

Dil bilen dünýä giňişligine açylýarys

Ylym we bilim – ösüşleriň ganaty

Hakyda göwheri – şöhratly mirasyň beýany

Milli däp-dessurlarymyz – terbiýe ojagy

Milli lybaslarymyz – milli buýsanjymyz